We hebben ze, ze zijn er… altijd, ze vertellen, duiden en soms zijn ze lastig.
Wat zijn nou eigenlijk emoties? Wikipedia zegt het volgende over emoties;
“Een emotie wordt vaak omschreven als een innerlijke beleving of gevoel van bijvoorbeeld vreugde, angst, boosheid, verdriet dat door een bepaalde situatie wordt opgeroepen of spontaan kan optreden. Emoties zijn subjectieve gevoelens, en gaan samen met lichamelijke reacties en gezichtsuitdrukkingen en gedrag.”
Emoties en emoticons
Emoties gaan verder dan alleen gevoelens, emoties zijn namelijk ook zichtbaar. We herkennen daarom de emoties ook op de bekende emoticons die we allemaal gebruiken in onze berichtjes. Onze gezichtsuitdrukking is een voorbeeld waaraan we emoties kunnen herkennen. Emoties kennen meer lichamelijke reacties, zoals zweten, verhoogde hartslag of spierspanningen. Emoties zijn dus een samenspel van fysieke uitingen, gevoelens en gedrag.
Voorbeeld voor emoties zijn: blij, boos, angst en verdriet.
Emoties ontstaan door alles om en rond je. De situatie waarin je zit, welke ervaringen je daar eerder mee hebt gehad, wat je daarover hebt geleerd en bijvoorbeeld welke gedachten erover in je hoofd ronddwalen. Wat doen de mensen om je heen in de situatie? Allemaal factoren om je heen die van invloed zijn op je emotie en je gevoelens.
Dus: emoties zijn er altijd, maar ze worden ook beïnvloed door van alles!
Je kunt iets meemaken wat erg leuk was. Bijvoorbeeld een dag op het strand wat je een prettig gevoel gaf; de warmte, zee en het zand gaf je een lach op je gezicht. Je werd er blij van! Wanneer iemand van je werk oppert om een bedrijfsuitje op het strand te organiseren, herinner je het blije gevoel van het strand. De kans dat jij dit een leuk uitje vindt, is groter dan de collega waarbij een emotie van irritatie naar boven komt bij de herinnering aan het strand. ‘Oh nee, dat zand in mijn kleren.’
Kortom: emoties die we opdoen tijdens onze ervaringen en gebeurtenissen, hebben invloed op ons gedrag en de keuzes die we maken. Uit onderzoeken blijkt dat we onze beslissingen nemen op basis van emoties. Tja, onze ervaren emoties in situaties geven dus richting aan de keuzes die je maakt en je gedrag.
Waarom hebben we emoties? Welk nut hebben ze?
Darwin heeft gesteld dat emoties aanpassingen zijn die ervoor zorgen dat mensen overleven en reproduceren. Zo zorgen emoties ervoor dat we aanpassingen doen en acties ondernemen waardoor onze kansen om te overleven vergroten. In de huidige maatschappij is overleven ook wel te zien als succesvol zijn of bepaalde prestaties neerzetten.
Daarnaast zijn emoties ook cruciaal in onze sociale omgang met elkaar. Onze lichaamstaal geeft onze emotie weer. We lezen elkaars gezichtsuitdrukking bewust of onbewust en reageren daar ook (on)bewust op. Het begrijpen en interpreteren van de emoties van de ander is belangrijk voor het opbouwen van relaties. Het stelt je in staat om adequaat te reageren op de situatie of de ander.
Helpende emoties
Emoties zijn helpend. Zo kan het zien van een tijger in een bos je hart sneller doen kloppen, je krijgt klamme handen en een gehaast gevoel en angst. Dit maakt dat je snel maakt dat je weg komt uit die situatie. Die emotie van angst helpt je overleven. Maar het kan ook zijn dat je dat gevoel van angst ervaart wanneer je iets moet doen wat je nog nooit eerder hebt gedaan. Helemaal als je een negatieve emotie hebt gehad bij de eerste keer dat je ´iets nieuws´ hebt geprobeerd. Als je bijvoorbeeld voor het eerst zelf met de bus bent gegaan, maar je bij de verkeerde halte bent uitgestapt, waardoor je een heel eind moest lopen en ook nog eens te laat op je plek van bestemming aan bent gekomen. En je vrienden flink staan te balen, omdat ze op je hebben moeten wachten. Dan was ´iets nieuws´ doen, helemaal niet leuk. En kan het best opstapelen naar dat ´iets nieuws´ een angstemotie kan geven.
Wij mensen zijn erg goed in het onderdrukken van emoties. We kunnen ze negeren. Omdat je ervoor schaamt, ‘geleerd’ hebt dat het niet hoort, dat het niet uitkomt, zo kunnen er tal van redenen zijn om er geen aandacht aan te schenken. Een emotie dient zich echter niet voor niets aan en wil gevoeld worden. Emoties zijn tijdelijk, ze zijn er om je te helpen, richting te geven, maar ze gaan ook weer weg. En door ze simpel te erkennen, worden ze al minder intens.
Stilstaan bij de emoties die je ervaart is belangrijk, om ze te doorvoelen, om de signalen die ze geven te horen.
Ervaar jij bij jezelf, je collega of je kind dat het omgaan met emoties lastig is, neem dan contact op voor een afspraak met coach Laura Reichgelt van Way4you.